Badanie elektrokardiograficzne (EKG) jest to nieinwazyjne badanie kardiologiczne, które u zwierząt służy głównie do wykrywania zaburzeń rytmu serca. U koni jest bardzo ważnym badaniem, zarówno dla pacjenta jak i dla jeźdźca, ponieważ jedną z przyczyn nagłej śmierci sercowej podczas wysiłku, są właśnie zaburzenia rytmu serca (jest to najczęstsza! opisywana przyczyna). Dlatego badanie to powinno być wykonywane również profilaktycznie u zwierząt użytkowanych w sporcie.

Na czym polega?

EKG jest badaniem dzięki któremu możemy ocenić nieprawidłowości związane z pracą mięśnia sercowego. Samoprzylepne elektrody przyczepiane są do skóry pacjenta w określonym miejscu. Ich zadaniem jest zebranie z powierzchni ciała informacji o elektrycznej pracy serca. Następnie podłączane jest niewielkie urządzenie sczytujące zapis, który jest przedstawiany w formie graficznej na komputerze. Pojawiający się wykres powstaje na postawie różnicy potencjałów pomiędzy dwoma elektrodami. W ten sposób widzimy krzywą EKG, która składa się z regularnych załamków odpowiadających cyklowi pracy serca, począwszy od napełniania się krwią do wypompowywania jej. Poszczególne załamki odpowiadają odpowiednio skurczowi i rozkurczowi przedsionków oraz komór. Na podstawie takiego wykresu możemy określić rytm serca, jego regularność, oraz elektryczną funkcję mięśnia sercowego (czy impuls odpowiedzialny za skurcz oraz rozkurcz jest przewodzony w prawidłowy sposób). U koni natomiast, w przeciwieństwie do ludzi, na podstawie EKG nie jesteśmy w stanie określić wielkości serca – do tego służy badanie echokardiograficzne.

Jak to wygląda u koni?

EKG u koni jest bardzo ważną częścią badania układu krążenia. Wykonywane może być zarówno podczas spoczynku jak i podczas wysiłku. Badanie spoczynkowe jest przeprowadzane w stajni. Zapis z niewielkiego urządzenia, podłączonego do konia, jest przekazywany poprzez bluetooth do komputera. W ten sposób możemy zdiagnozować arytmie spoczynkowe. Inną formą badania EKG u koni jest badanie wysiłkowe, które można wykonać na lonży lub pod siodłem. Elektrody i urządzenie są niewielkie i nie utrudniają ruchu. Również nie przeszkadzają jeźdźcowi, więc badanie możemy wykonać podczas normalnego treningu (np. konie wyścigowe). Zapis w tym wypadku jest zapamiętywany na karcie i później odczytywany na komputerze. Badanie jest wykonywane w trzech chodach podstawowych, imitujące codzienne użytkowanie konia. W tym wypadku oceniana jest częstotliwość rytmu serca w stępie, kłusie, galopie, oraz arytmie pojawiające się podczas wysiłku. Jest to o tyle ważne ponieważ u koni, podczas wysiłku dochodzi do deficytu tlenu i właśnie z powodu niedotlenienia mogą pojawiać się zaburzenia rytmu w trakcie użytkowania.

Jakie są wskazania do wykonania EKG?

Zawsze podstawowym badaniem jest badanie kliniczne. Zaburzenia rytmu podczas osłuchiwania są jednym ze wskazań do przeprowadzenia badania EKG. Pozwala nam ono wtedy na odróżnienie arytmii fizjologicznych, które mogą występować u zdrowych koni, od arytmii patologicznych. Również konie sportowe z względu na intensywny wysiłek fizyczny powinny mieć regularnie przeprowadzane to badanie. Wszyscy sportowcy są regularnie badani kardiologicznie, więc w ten sam sposób powinny być traktowane zwierzęta. Tym bardziej, że w przypadku koni, powinniśmy dodatkowo myśleć o bezpieczeństwie jeźdźca. Kolejnym wskazaniem do wykonania badania kardiologicznego, w tym EKG, jest obniżenie wydolności, gdyż szybsze męczenie się, duszność, omdlenia, zaburzenia świadomości mogą mieć podłoże kardiologiczne.

Pamiętajmy, że zawsze lepiej badać profilaktycznie, niż czekać aż coś się wydarzy!